Leczenie uzależnienia od nikotyny – skuteczne leki wspomagające rzucanie palenia

‍Jak rozpoznać uzależnienie od nikotyny?

Najważniejszym objawem uzależnienia od nikotyny jest głód nikotynowy. Charakteryzuje się on głownie chęcią zapalenia papierosa, a w przypadku braku dostępu do nikotyny drażliwością i niepokojem. Mogą pojawić się także zaburzenia snu i apetytu. 

Jedną z metod diagnozowania nikotynizmu jest test Fagerströma. Jest to kwestionariusz obejmujący 6 pytań, których odpowiedzi są punktowane. Na podstawie ilości punktów uzyskanych w teście można rozróżnić uzależnienie psychiczne (uzależnienie w stopniu lekkim i średnim) oraz fizyczne (uzależnienie w stopniu ciężkim). Przeprowadzenie testu Fagerströma pozwala na dobór odpowiedniego leczenia w zależności od rodzaju uzależnienia.

‍

Leki wspomagające rzucanie palenia

Leki wspomagające rzucanie palenia:

1. Bupropion 

Jest to substancja lecznicza z grupy leków o działaniu przeciwdepresyjnym, która dodatkowo jest antagonistą receptorów nikotynowych. Lek niweluje uczucie zaspokojenia po nikotynie oraz łagodzi objawy głodu nikotynowego. Ok. 1 -2 tygodnie przed rozpoczęciem leczenia pacjent powinien wyznaczyć termin, w którym chciałby zaprzestać palenia. Leczenie nikotynizmu za pomocą bupropionu trwa 7 – 12 tygodni. W Polsce lek dostępny jest na receptę.

‍

2. Wareniklina

Lek działa poprzez oddziaływanie na receptory nikotynowe w mózgu. Dzięki temu zmniejsza przyjemność z zapalenia papierosa, redukuje głód nikotynowy i objawy odstawienne. Ok. 1 -2 tygodnie przed rozpoczęciem leczenia pacjent powinien wyznaczyć termin, w którym chciałby zaprzestać palenia. Farmakoterapia z użyciem warenikliny trwa 12 – 24 tygodnie. Aktualnie w Polsce preparat zawierający wareniklinę jest niedostępny.

‍

3. Cytyzyna

Jest to substancja lecznicza, która ma zdolność tworzenia silniejszych wiązań z receptorami nikotynowymi niż sama nikotyna. Na skutek tego oddziaływania pojawia się uczucie zaspokojenia podobne do tego po zapaleniu papierosa. Niweluje także objawy głodu nikotynowego. Pacjent powinien rozpocząć leczenie 1 – 5 dni przed zaplanowaną datą zaprzestania palenia. Farmakoterapia za pomocą cytyzyny powinna trwać 25 dni.  Cytyzyna w Polsce dostępna jest bez recepty (Racigar, Desmoxan, Tabex).

Nikotynowa Terapia Zastępcza 

Nikotynowa Terapia Zastępcza (NTZ) jest to metoda polegająca na kontrolowanym podawaniu coraz mniejszych dawek nikotyny. Dostarczanie nikotyny do organizmu pozwala na ograniczenie objawów odstawiennych. Rozpoczęcie NTZ zaleca się około 2 tygodnie przed planowaną datą zaprzestania palenia. Czas trwania nikotynowej terapii zastępczej trwa od kilku do kilkunastu tygodni w zależności od stopnia uzależnienia. Leki z nikotyną występują w postaci tabletek do ssania, gum do żucia, inhalatorów oraz plastrów. Wszystkie preparaty z nikotyną są dostępne bez recepty.

‍

Psychoterapia w leczeniu nikotynizmu

Psychoterapia jest jedną z metod niefarmakologicznych leczenia uzależnienia od nikotyny. Polega ona na wypracowaniu innych mechanizmów radzenia sobie z problemami niż sięganie po papierosa. Przyczynia się także do zwiększenia motywacji w procesie rzucania palenia. Może ją stosować razem z metodami farmakologicznymi.