Standardy ochrony małoletnich

Wersja skrócona dla dzieci

Jesteśmy przychodnią udzielającą wsparcia przez Internet i chcemy żebyś u nas czuł się dobrze i bezpiecznie.

  1. Jeżeli cokolwiek Ci się nie podobało lub poczułeś się źle potraktowany przez osoby pracujące w naszej przychodni możesz to przekazać do Kasi Woźniak pisząc na adres e-mail kasia@zapytaj-lekarza.pl lub listownie na adres: ul. Lwowska 12, 22-100 Chełm.
  2. W celu odbycia konsultacji łączysz się z nami za pośrednictwem komunikatora, ale w obecności swojej mamy, taty bądź innej osoby będącej Twoim opiekunem. Oni mogą być przy Tobie podczas całej wizyty.
  3. Na konsultacji lekarz zada Ci kilka pytań i wytłumaczy Ci wszystko, co jest związane z Twoim stanem zdrowia. Nie bój się zadawania pytań lekarzowi i innym osobom, z którymi połączyłeś się, żeby otrzymać pomoc.
  4. Lekarzowi możesz powiedzieć wszystko, ponieważ on połączył się z Tobą po to, żeby Ci pomóc, a wiedza o tym, co Ci dolega, czego się obawiasz lub wstydzisz może być bardzo ważna. Dzięki tej wiedzy lekarz będzie mógł Ci pomóc jak najlepiej.
  5. Nikt nie może na Ciebie krzyczeć, wyśmiewać się z Ciebie, dotykać Cię bez Twojej zgody ani fotografować.
  6. Pamiętaj, żeby korzystać z Internetu rozważnie, aby nie narażać się na cyberprzemoc, dlatego sam nie udostępniaj osobistych informacji ani nie kontaktuj się z nieznajomymi.
  7. Jeżeli dzieje Ci się coś złego, albo coś, co Cię niepokoi, wiedz, że nie jesteś sam i możesz zwrócić się o pomoc o każdej porze dnia i nocy przez siedem dni w tygodniu korzystając z tych numerów telefonów:
    • Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie tzw. „Niebieska Linia”: 800 120 002,
    • Telefon Zaufania Dla Dzieci i Młodzieży: 116 111 oraz 800 12 12 12.

Wersja pełna

Opracowane na podstawie art. 22b i 22c Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich z dnia z dnia 13 maja 2016 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 560).

1. Zakres

Niniejsze standardy ochrony małoletnich (dalej w skrócie jako „Standardy” lub SOM) określają w szczególności:

  1. Zasady rozpoznawania i reagowania na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
  2. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między dzieckiem a personelem.
  3. Zachowania niedozwolone wobec dzieci.
  4. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka.
  5. Procedury składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka oraz procedury zawiadamiania sądu opiekuńczego.
  6. Zasady przeglądu i aktualizacji Standardów ochrony dzieci.
  7. Zasady zapoznania pracowników ze Standardami.
  8. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym Standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
  9. Zasady przyjmowania zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających dziecku i udzielenia mu wsparcia.
  10. Zasady ochrony dostępu do Internetu.
  11. Zasady ochrony wizerunku małoletnich.
  12. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania dokumentacji dotyczącej ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka.
  13. Zasady ustalania planu wsparcia dziecka po ujawnieniu krzywdzenia.

2. Definicje

Ilekroć w przepisach niniejszych Standardów ochrony małoletnich jest mowa o:

  1. Pracowniku Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. - to jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
  2. Dziecku - to jest osoba do ukończenia 18. roku życia.
  3. Opiekunie dziecka - to jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
  4. Zgodzie rodzica dziecka – to oznacza to zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
  5. Krzywdzeniu dziecka – to jest to popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika Zapytaj Lekarza Sp. z o. o., lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
  6. Osobie odpowiedzialnej za standardy - to jest to pracownik sprawujący nadzór nad realizacją standardów w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o.
  7. Danych osobowych dziecka – to są to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

3. Zasady rozpoznawania i reagowania na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci

  1. Pracownicy Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. posiadają odpowiednią wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i objawy krzywdzenia dzieci (także z wykorzystaniem technologii informatycznej i komunikacyjnej).
  2. Każdy pracownik Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. mający kontakt z dziećmi jest weryfikowany pod kątem niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. W celu przeprowadzenia weryfikacji pracownika pracodawca odbiera Oświadczenie do celów weryfikacji osób w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym, którego wzór stanowi Załącznik nr 1 do Standardów.
  3. Każdy pracownik Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. mający kontakt z dziećmi jest zobowiązany do złożenia oświadczenia o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad ochrony małoletnich. Wzór oświadczenia o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad ochrony małoletnich stanowi Załącznik nr 2 do niniejszych Standardów.
  4. W przypadku zidentyfikowania lub podejrzenia wystąpienia czynników ryzyka lub objawów krzywdzenia dziecka, pracownicy Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. podejmują rozmowę z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując do skorzystania z pomocy.
  5. Wszyscy pracownicy Zapytaj Lekarza Sp. z o. o., którzy w związku z wykonywaniem służbowych obowiązków, podjęli informację o krzywdzeniu dziecka lub inne informacje z tym związane, są zobowiązani do zachowania tajemnicy. Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji przekazywanych uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

4. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między dzieckiem a personelem

  1. Pracownicy powinni być odpowiednio przygotowani do pracy z dziećmi. Powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje i umiejętności, a także być pod stałą kontrolą.
  2. Relacje między pracownikami a dziećmi powinny być oparte na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i akceptacji. Pracownicy powinni być cierpliwi, wyrozumiali i potrafiący słuchać dzieci. Ich kontakt z dziećmi będącymi pacjentami Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. powinien ograniczać się jedynie do relacji czysto zawodowej.
  3. Pracownicy powinni znać potrzeby i możliwości rozwojowe dzieci. Powinni potrafić odpowiednio dostosować swoją opiekę i sposób komunikacji do wieku i indywidualnych potrzeb każdego dziecka.
  4. Dziecko ma prawo do otrzymywania informacji na temat swojego stanu zdrowia przy użyciu prostego języka w sposób dostosowany do wieku, sytuacji i poziomu rozwoju dziecka.
  5. Pracownicy powinni być otwarci na współpracę z rodzicami, ale ich współpraca nie powinna wykraczać poza ich kompetencje pracownicze.

5. Zachowania niedozwolone wobec dzieci

  1. Zakazane jest każde zachowanie, które może zagrozić bezpieczeństwu fizycznemu lub psychicznemu dziecka. Do takich zachowań należą między innymi:
    • bicie, kopanie, popychanie,
    • krzyczenie, wyzywanie, zastraszanie,
    • poniżanie, ośmieszanie,
    • molestowanie seksualne.
  2. Zakazane są zachowania, które naruszają godność dziecka. Do takich zachowań należą między innymi:
    • nierówne traktowanie dzieci,
    • stosowanie kar cielesnych,
    • zmuszanie dzieci do wykonywania czynności, których nie chcą wykonywać,
    • łamanie obietnic.
  3. W przypadku podejrzenia, że wobec dziecka dochodzi do zachowań niedozwolonych, należyniezwłocznie zgłosić to odpowiednim organom.
  4. Do wskazówek, które mogą być pomocne w rozpoznaniu przez rodziców czy wobec ich dziecka dochodzi do zachowań niedozwolonych, należą w szczególności sytuacje, w których:
    • dziecko może stać się nieśmiałe, wycofane, lękliwe lub agresywne,
    • dziecko może skarżyć się na bóle ciała,
    • dziecko może mieć problemy ze snem lub jedzeniem,
    • dziecko może mieć problemy z koncentracją uwagi lub nauką,
    • dziecko może mieć problemy z budowaniem relacji z innymi dziećmi.

Jeśli rodzice zauważą u swojego dziecka którykolwiek z tych objawów, powinni zwrócić się o pomoc do specjalisty.

6. Zasady ochrony dostępu do Internetu

  1. Przy korzystaniu z usług Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. dziecko korzysta z Internetu za zgodą rodzica/opiekuna prawnego i na udostępnionym przez niego urządzeniu.
  2. W przypadku podejrzenia skrzywdzenia dziecka z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, w tym za pomocą sieci Internet (korzystanie przez dziecko ze stron zawierających niebezpieczne treści, upublicznianie wizerunku dziecka w sposób krzywdzący lub ośmieszający go – cyberprzemoc) podejmuje się działania zgodnie przepisami niniejszych Standardów.

7. Zasady ochrony wizerunku dziecka

  1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach zgodnych z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016.
  2. Szczegółowe zasady przetwarzania danych osobowych dziecka przez Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. reguluje Polityka Prywatności dostępna na stronie internetowej Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. tutaj.
  3. Utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) przez Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. i jego upubliczniane jest dopuszczalne jedynie wyjątkowo i za zgodą rodzica/opiekuna prawnego dziecka.
  4. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica/opiekuna nie jest wymagana.

8. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka

  1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka podejmowana interwencja powinna być:
    • podjęta niezwłocznie, w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecka,
    • przeprowadzona w sposób delikatny i profesjonalny, z poszanowaniem godności dziecka,
    • przeprowadzona w sposób poufny, z zachowaniem tajemnicy danych osobowych dziecka.
  2. Wzór karty interwencji, która może być pomocna przy podejmowaniu interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka stanowi Załącznik nr 4 do niniejszych Standardów.
  3. W przypadku podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, należy:
    • zebrać informacje o sytuacji dziecka, które może być krzywdzone,
    • ocenić sytuację dziecka,
    • zgłosić sytuację odpowiednim organom i w tym celu skontaktować się z członkiem zarządu Zapytaj Lekarza Sp. z o. o., Policją lub Prokuraturą.

9. Procedura składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka oraz procedura zawiadamiania sądu opiekuńczego

Procedura zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa skierowanego do Policji lub Prokuratury.

  1. Zawiadomienie można złożyć:
    • ustnie - w formie rozmowy z funkcjonariuszem policji lub prokuratury,
    • pisemnie - w formie listu lub e-maila.
  2. W przypadku zawiadomienia ustnego należy podać jak najwięcej informacji o zdarzeniu, w tym:
    • miejsce i czas zdarzenia,
    • osoby zaangażowane w zdarzenie,
    • rodzaj i charakter zdarzenia.
  3. Zawiadomienie pisemne powinno zawierać następujące informacje:
    • imię i nazwisko oraz adres zawiadamiającego,
    • miejsce i czas zdarzenia,
    • osoby zaangażowane w zdarzenie,
    • rodzaj i charakter zdarzenia.
  4. Po otrzymaniu zawiadomienia Policja lub Prokuratura dokona jego weryfikacji. Jeśli informacje zawarte w zawiadomieniu będą wskazywać na popełnienie przestępstwa, zostanie wszczęte postępowanie karne.

Procedura zawiadamiania sądu opiekuńczego.

  1. Zawiadomienie o konieczności wszczęcia postępowania opiekuńczego może złożyć każdy, kto posiada informacje o zagrożeniu dobra dziecka. W tym celu można skontaktować się z:
    • Sądem rodzinnym,
    • Ośrodkiem Pomocy Społecznej,
    • Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie,
    • Rzecznikiem Praw Dziecka.
  2. Zawiadomienie można złożyć:
    • ustnie - w formie rozmowy z pracownikiem sądu rodzinnego,
    • pisemnie - w formie listu lub e-maila.
  3. W przypadku zawiadomienia ustnego należy podać jak najwięcej informacji o sytuacji dziecka, w tym:
    • imię i nazwisko dziecka,
    • wiek dziecka,
    • środowisko rodzinne dziecka,
    • rodzaj i charakter zagrożenia dobra dziecka.
  4. Zawiadomienie pisemne powinno zawierać następujące informacje:
    • imię i nazwisko oraz adres zawiadamiającego,
    • imię i nazwisko dziecka,
    • wiek dziecka,
    • środowisko rodzinne dziecka,
    • rodzaj i charakter zagrożenia dobra dziecka.
  5. Po otrzymaniu zawiadomienia sąd rodzinny dokona jego weryfikacji. Jeśli informacje zawarte w zawiadomieniu będą wskazywać na konieczność wszczęcia postępowania opiekuńczego, zostanie ono wszczęte.

10. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów ochrony dzieci

  1. Przegląd standardów ochrony małoletnich powinien być dokonywany nie rzadziej niż raz na dwa lata.
  2. Przegląd i aktualizacja standardów ochrony dzieci zakłada:
    • uczestniczenie w tym procesie wszystkich zainteresowanych stron,
    • opieranie się na dowodach naukowych,
    • uwzględnienie zachodzących zmian społecznych,
    • identyfikację potrzeb,
    • opiniowanie przez właściwe podmioty,
    • opracowanie nowych standardów,
    • wdrożenie nowych standardów.
  3. Wzór rejestru zgłoszeń i propozycji zmian Standardów oraz wzór anonimowej ankiety monitorującej Standardy stanowią Załączniki nr 6 i 7.

11. Zasady zapoznania pracowników ze standardami

Każdy pracownik powinien zostać zapoznany z niniejszymi Standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. Każdy pracownik powinien potwierdzić poprzez podpisanie oświadczenia o znajomości i akceptacji treści obowiązujących Standardów ochrony małoletnich oraz o zobowiązaniu do ich przestrzegania. Wzór oświadczenia pracownika o zapoznaniu się ze Standardami Ochrony Małoletnich stanowi Załącznik nr 3 do Standardów. Powyżej opisane oświadczenie pracownika należy przechowywać w aktach pracowniczych.

12. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym Standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

  1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. powinny być ogólnie dostępne, jasne, zrozumiałe i zwięzłe. Standardy powinny być regularnie aktualizowane, aby uwzględniać zmiany w przepisach prawa lub w praktyce.
  2. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. mogą zostać udostępnione rodzicom i opiekunom poprzez przesłanie Standardów na wskazany przez rodziców i opiekunów adres mailowy przy zapisaniu dziecka na poradę w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. albo zamieszczenie Standardów na stronie internetowej Zapytaj Lekarza Sp. z o. o.

13. Zasady przyjmowania zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających dziecku i udzielenia mu wsparcia

  1. Zgłoszenia o zdarzeniach zagrażających dziecku mogą być przyjmowane na różne sposoby, w tym:
    • telefonicznie,
    • przez Internet.
  2. Osoba przyjmująca zgłoszenie powinna:
    • być uprzejma i empatyczna,
    • słuchać z uwagą i zrozumieniem,
    • nie osądzać,
    • zadać odpowiednie pytania, aby zebrać jak najwięcej informacji,
    • poinformować o dalszych krokach, które zostaną podjęte.
  3. W przypadku zgłoszenia o zdarzeniu zagrażającym dziecku należy:
    • zidentyfikować dziecko,
    • ocenić sytuację dziecka,
    • podjąć działania w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecka.
  4. W przypadku konieczności podjęcia działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecka należy:
    • wezwać policję lub pogotowie ratunkowe,
    • zorganizować opiekę nad dzieckiem,
    • współpracować z odpowiednimi instytucjami.
  5. Udzielanie wsparcia dziecku

Wsparcie powinno obejmować pomoc psychologiczną, pomoc prawną i pomoc materialną.

Wsparcie dziecku może być udzielane przez:

  • pracowników instytucji zajmujących się ochroną dzieci,
  • rodziców lub opiekunów dziecka,
  • osoby bliskie dziecku.

14. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania dokumentacji ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka

  1. Dokumentacja powinna zawierać następujące informacje:
    • data i godzina zdarzenia,
    • miejsce zdarzenia,
    • osoby zaangażowane w zdarzenie,
    • opis zdarzenia,
    • ocena sytuacji dziecka,
    • działania podjęte w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecka.
  2. Dokumentacja zawierająca powyżej wskazane dane powinna być sporządzona w sposób jasny i przejrzysty, aby można było ją łatwo zrozumieć i wykorzystać w razie potrzeby. Wzór Karty interwencji stanowi Załącznik nr 4 do niniejszych Standardów.
  3. Dokumentacja ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka powinna być przechowywana wraz z dokumentacją medyczną dotyczącą dziecka w miejscu, w którym nie będzie miała do niej dostępu osoba nieuprawniona. Dokumentacja powinna być przechowywana przez okres 5 lat, chyba że przepisy prawa przewidują dłuższy okres przechowywania.
  4. Dokumenty, które należy sporządzić w przypadku ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka:
    • Zgłoszenie zdarzenia
    • Protokół przyjęcia zgłoszenia
    • Rozmowa z dzieckiem
    • Rozmowa z rodzicami lub opiekunami dziecka
    • Ocena sytuacji dziecka

15. Zasady ustalania planu wsparcia dziecka po ujawnieniu krzywdzenia

  1. Plan wsparcia powinien obejmować następujące elementy:
    • pomoc psychologiczną,
    • pomoc prawną.
  2. Plan wsparcia powinien być opracowany przez zespół specjalistów, w skład którego powinni wchodzić:
    • pracownicy,
    • psycholodzy.
  3. W opracowaniu planu wsparcia należy uwzględnić następujące czynniki:
    • rodzaj krzywdzenia, którego doświadczyło dziecko,
    • stopień nasilenia krzywdzenia,
    • wpływ krzywdzenia na dziecko,
    • potencjalne ryzyko ponownego krzywdzenia dziecka.
  4. Plan wsparcia powinien być regularnie monitorowany i dostosowywany do zmieniających się potrzeb dziecka.
  5. Wzór Planu wsparcia stanowi Załącznik nr 5 do niniejszych Standardów.

16. Postanowienia końcowe

  1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w Zapytaj Lekarza Sp. z o. o. wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
  2. Ogłoszenie Standardów ochrony małoletnich następuje w sposób dostępny dla pracowników, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez przesłanie Standardów drogą elektroniczną oraz poprzez opublikowanie ich na stronie internetowej Zapytaj Lekarza Sp. z o. o., również w wersji skróconej, przeznaczonej dla dzieci.