Lato to czas wakacji, relaksu i aktywności na świeżym powietrzu. Jednak długie przebywanie na słońcu może być niebezpieczne dla naszego zdrowia. W tym artykule przybliżymy temat udaru słonecznego – wyjaśnimy, czym jest, jak go rozpoznać i co zrobić w razie jego wystąpienia. Przypominamy, że nasza przychodnia jest dostępna online każdego dnia, także w weekendy. Jeśli cokolwiek Was niepokoi w Waszym zdrowiu, zachęcamy do konsultacji z naszymi specjalistami.
Co to jest udar słoneczny?
Udar cieplny, inaczej nazywany słonecznym jest patologicznym stanem wynikający z nadmiernego przegrzania organizmu (hipertermii). Spowodowany jest najczęściej bezpośrednim nagrzaniem głowy i karku, czego skutkiem jest przekrwienie elementów centralnego układu nerwowego (CUN) tzn. mózgu oraz opon mózgowo-rdzeniowych okrywających mózgowie.
Występuje także inny rodzaj udaru cieplnego, wynika on z przegrzania organizmu na skutek nadmiernej produkcji ciepła wynikającej z wysiłku fizycznego (hipertermia wysiłkowa). Najczęściej dotyka on osoby młode, wykonujące intensywny wysiłek w wysokich temperaturach otoczenia. Hipertermia wysiłkowa może być równie niebezpieczna co udar wynikający z przegrzania słonecznego.
Objawy udaru słonecznego
Do najczęstszych objawów zaliczamy:
- Kurczę cieplne - są to bolesne skurcze mięśni kończyn, brzucha i pleców, występujące często jako pierwszy objaw.
- Osłabienie, zawroty głowy, zimna i blada skóra.
- Nudności wymioty.
- Splątanie, majaczenie.
- Drgawki.
Nie poddany szybkiemu leczeniu udar cieplny może powodować: śpiączkę, ostrą niewydolność oddechową, wątroby i nerek, encefalopatię (objawy neurologiczne występujące na skutek uszkodzenia wątroby) a nawet śmierć.
Jak rozwija się udar słoneczny?
Na skutek działania wysokich temperatur organizm za pomocą mechanizmów termoregulacji nie jest w stanie odprowadzić wystarczającej ilości ciepła, co skutkuje wzrostem temperatury wewnątrz ciała. Gdy osiągnie ona ponad 40 °C w całym organizmie dochodzi do nieodwracalnych zmian na poziomie komórek budujących nasz organizm. Rozpoczyna się denaturacja białek oraz uszkodzenie błon komórkowych, czego skutkiem są patologiczne objawy w całym ciele.
Stres cieplny
To najłagodniejsza forma przegrzania. Objawia się silnym zmęczeniem, mimo że temperatura ciała pozostaje w normie. W takiej sytuacji należy szybko schronić się w chłodne miejsce i nawodnić.
Wyczerpanie cieplne
Objawia się lekkim odwodnieniem, obfitym poceniem i wzrostem temperatury ciała do 38-40 stopni Celsjusza. Inne objawy to silne pragnienie, nudności, wymioty, ból głowy, uczucie słabości, a nawet omdlenia. Jest to szczególnie niebezpieczne dla dzieci, które mogą być pozostawione w zamkniętych samochodach.
Udar cieplny
Najgroźniejszy etap przegrzania. Objawia się poważnymi problemami neurologicznymi, takimi jak zawroty głowy, splątanie, majaczenie, utrata przytomności, a nawet wstrząs. Temperatura ciała przekracza 40 stopni Celsjusza, skóra staje się sucha i gorąca, mogą wystąpić drgawki i biegunka. W przypadku udaru cieplnego konieczna jest natychmiastowa pomoc medyczna!
Udar słoneczny u dziecka
Dzieci są szczególnie narażone na udar słoneczny ze względu na niedojrzałe mechanizmy termoregulacji. Objawy mogą obejmować wysoką gorączkę, brak pocenia się, suchość skóry, apatię, drgawki i utratę przytomności.
