Jest to jedna z najczęstszych dolegliwości występująca u człowieka. Ból głowy może być wywołany wieloma przyczynami, najczęściej przyczyna jest łagodna jednak w niektórych przypadkach mogą być pierwszym objawem poważnej choroby.
W Zapytaj Lekarza zajmujemy się diagnostyką i leczeniem bólu głowy.
Podział:
Możemy wyróżnić dwa rodzaje bólów głowy czyli bóle samoistne (pierwotne) oraz bóle wtórne będące objawami różnych chorób.
1. Pierwotne (samoistne) bóle głowy
Najczęstszym bólem głowy pierwotnym jest migrena, do pozostałych należą bóle napięciowe oraz klasterowe.
– Migrena
(kliknij by dowiedzieć się więcej)
– Klasterowe bóle głowy
Napadowe silne bóle głowy, zlokalizowane w obrębie oczodołu i policzka po jednej stronie twarzy, którym towarzyszy zaczerwienienie i łzawienie oka, wysięk z nosa, zaczerwienienie i potliwość twarzy.
– Napięciowy ból głowy
Silny, tępy, obustronny ból głowy wywołany przez zwiększone napięcie mięśni szyi, karku i barków co z kolei wywołane jest najczęściej stresem, lękiem czy niedoborem snu.
2. Wtórne bóle głowy
Mogą one towarzyszyć chorobom sercowo-naczyniowym takim jak:
– Krwotok podpajęczynówkowy
Ból głowy jest objawem stałym o charakterze piorunującym, jest bardzo silnym przez wielu pacjentów określany jako „najsilniejszy ból głowy w życiu”. Najczęściej dotyczy okolicy potylicznej i karku.
-Krwotoczny udar mózgu
W tym przypadku bólowi towarzyszy najczęściej niedowład połowiczny i zaburzenia czucia.
– Nadciśnienie tętnicze złośliwe
Nagły wzrost ciśnienia tętniczego.
Bóle głowy mogą być także objawem:
- Guzów mózgu w tym przypadku ból ma charakter przewlekły i narastający.
- Chorób gałki ocznej takich jak jaskra, czy wadach refrakcji (wzroku).
- Chorób laryngologicznych zwłaszcza zapalenie ucha środkowego oraz zapalenie zatok przynosowych. W tym wypadku bólowi towarzyszą najczęściej wyciek wydzieliny z nosa oraz charakterystyczna lokalizacja (przy uchu lub w okolicy czołowej)
- Chorób neurologicznych takich jak ZOMR (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) gdzie bólowi towarzyszy podwyższona temperatura, osłabienie i sztywność karku.
- Urazów w tym przypadku ból głowy może rozwinąć się w krótkim czasie od urazu (krwiak nadtwardówkowy) lub kilka dni/tygodni po urazie (krwiak podtwardówkowy)
Należy zwrócić także uwagę na bóle głowy z odbicia które są wynikiem nadużywania leków przeciwbólowych.
Co robić w przypadku wystąpienia bólu głowy?
Ból głowy najczęściej jest spowodowany złym samopoczuciem, drobną infekcją, zatruciem pokarmowy czy obniżeniem nastroju. W tym przypadku należy przyjąć lek przeciwbólowy: paracetamol lub lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) np. ibuprofen lub diklofenak.
Kiedy należy niezwłocznie zgłosić się do lekarz?
W przypadku kiedy ból głowy zaczyna się nagle, jest bardzo silny ostry ból, ból głowy który pojawia się u osoby po 50 roku życia. u której ból wcześniej nie występował, kiedy wywołany jest wysiłkiem fizycznym czy kaszlem oraz kiedy bólowi głowy towarzyszą bóle mięśni i stawów, nudności i wymioty, zaburzenia świadomości i pamięci.
Diagnostyka:
Najważniejszy do ustalenia rozpoznania jest wywiad, dlatego warto przy wizycie u lekarza być gotowym na pytania takie jak:
- częstość występowania bólu
- jego nasilenie,
- lokalizacja
- czas trwania
- charakter
- sytuacje a także godziny w których występuje
- objawy które poprzedzają ból oraz te towarzyszące bólowi
- czynniki nasilające i łagodzące ból
Lekarz może także zlecić badanie laboratoryjne krwi, OB, oraz badania obrazowe (RTG).
Kiedy towarzyszą objawy ogniskowe świadczące o uszkodzeniu mózgu (niedowłady, zaburzenia czucia, odruchy patologiczne) należy wykonać MR (rezonans magnetyczny) czy TK (tomografię komputerową). Natomiast gdy występują objawy oponowe (sztywność karku, światłowstręt) wskazane jest wykonanie nakłucia lędźwiowego i badanie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Leczenie:
- Leczenie przeciwbólowe: paracetamol i NLPZ-ty
- W przypadku bólów migrenowych można stosować także tryptany, ergotaminę i leczenie profilaktyczne (beta-blokery, blokery kanału wapniowego, leki przeciwdepresyjne i przeciwpadaczkowe)
- Klasterowe bóle głowy: w celu przerwania napadu: wdychanie 100% tlenu oraz tryptany w postaci dożylnej lub aerozolu do nosa.
Natomiast w celu profilaktyki napadów można stosować blokery kanału wapniowego (werapamil), glikokortykosteroidy oraz węglan litu.
- Leczenie wtórnych bólów głowy oprócz podawania leków przeciwbólowych opiera się głównie na leczeniu choroby podstawowej która wywołuje ból.
